Vogelhutfotografie: Hut 1 Han Bouwmeester

Midden Maart 2014 heb ik samen met Wim Werrelman een dag in een fotohut doorgebracht. Dit keer een hut van de bekendste verhuurder van fotohutten in Nederland: Han Bouwmeester. Zijn hutten zijn gesitueerd in het mooie Twente. Han verhuurt al geruime tijd een aantal hutten en dat is te merken: de organisatie is prima, iedere stap in het proces klopt. Een aantal zaken die ik als prettig heb ervaren op een rijtje:

• Duidelijke afspraken
• Prettige en snelle communicatie
• Goede documentatie. Wel erg veel, ik kreeg in totaal een stuk of 20 pagina's.
• Redelijke prijs, zeker gezien de kwaliteit.
• Goede service: zo had ik een geheugenkaartje in de hut laten liggen en dat wordt opgestuurd.

De hut zelf is goed. Wat er fijn aan is:

• perfect laag standpunt, op ooghoogte met de vogels, vlak over het water wat mooie reflecties mogelijk maakt. Dit is essentieel.
• goed in open plek in bos gelegen zodat er redelijk veel licht doorkomt
• mooie stammetjes langs de rand van de vijver
• keurig aarde/mosrandje aan het einde van de vijver
• heel veel lege ruimte achter de vijver waardoor een mooie rustige achtergrond wordt bereikt
• geen spiegelglas. Voor sommigen is dit een nadeel (beweging en geluid van de fotograaf is waarneembaar voor de vogels), maar ik zie meer voordeel (scheelt ongeveer een stop licht)
• Materiaal om van alles te organiseren in kist achter de hut aanwezig (schepnet, pikhaak, schop, etc.)
• Gordijntjes/camouflagenet om inkijk verstoring vanuit de hut te minimaliseren
• Logboekje waarin bijgehouden kan worden wat er zoal waargenomen is.
• Kachel. Kost extra en is niet altijd nodig, maar op hele koude dagen geweldig. Wij hebben er geen gebruik van gemaakt.
• Ruim genoeg opgezet, al onze spullen konden er prima in.
• De hut is standaard voorzien van 2 Benro schommelkoppen. Met behulp van een snelkoppeling (type Arca Swiss) is montage snel en goed mogelijk.
• Nog beter dan de schommelkoppen is dat deze op rails staan waardoor zij heel soepel van links naar rechts verplaatsbaar zijn. Dit werkte fantastisch.
• Er zijn een aantal stammetjes aanwezig die gebruikt kunnen worden om neer te zetten.
• Er is een waterreservoir van waaruit het waterpeil eventueel verhoogd kan worden.

Er zijn altijd een aantal verbeteringen mogelijk. Dit viel Wim en mij op:

• De barkrukken bieden weinig steun en zijn wankel. Ergste is echter dat zij enorm piepen en kraken, dit verstoort wel degelijk.
• Er hangen een aantal gordijnen/camouflagenetten. De gordijnen zouden eigenlijk allemaal camonetten moeten zijn. Er zijn drie luiken aanwezig, waarbij alleen voor de buitenste twee een mooi mechanisme aanwezig is om ze vast te zetten.

Uitzicht vanuit de hut
Foto gemaakt met Samsung Galaxy S3 smartphone

Hut 1 heeft een nadeel ten opzichte van de andere hutten: er worden niet veel bijzondere soorten waargenomen. Mede hierom is de huur lager. Wat hebben wij dan wel gezien?

Dit beeld riep bij mij meteen deze bewerking op.
Voor het eerst heb ik een foto zo 'mishandeld', maar ik kon het niet laten. 

Koolmezen, heel veel koolmezen. Ik heb ze ook dagelijks in mijn tuin, maar daar kan ik er niet zulke mooie foto's van maken. Ook zijn het vrolijke vogeltjes die mogelijk meer gewilde soorten aantrekken.

Boomklever

Deze opname toont een andere tekortkoming voor vogelfotografen: de meerderheid van de vogels rond deze hut is geringd. En niet 1 keer met een subtiel metalen ringetje, maar overdadig, soms met 4 felgekleurde ringen rond de pootjes. Zonde en het heeft menige opname verpest die verder prachtig was. Dit is trouwens van tevoren netjes gecommuniceerd, maar het viel me toch tegen.

Merel (vrouw)

Deze pose vond ik wel leuk. Het opwippende staartje is volledig onscherp door de relatief lange sluitertijd. Ook deze dame is geringd overigens, maar niet overdreven.

Houtduif

Ook de Houtduif zie ik dagelijks in mijn achtertuin, maar door de vijver, het extreem lage standpunt, de vage achtergrond en het fotogenieke stuk boomstronk wordt dit toch een fraaie opname. En door de pose zijn de ringen niet zichtbaar.

Woelmuis

Deze Woelmuis was helemaal gewend aan de gang van zaken rond de hut. Hij snoepte van het aanwezige vogelvoer en schrok niet van de aanwezige vogels. Heel rap schoot hij heen en weer, tussen stammetjes door en onder en over obstakels heen. Hoogtepunt was dat hij op zijn achterpootjes ging staan om de hut in te kijken, hij zat op 20 cm van mijn gezicht. Maar maak er maar eens een foto van, hij is zo beweeglijk. Ik heb op een gegeven moment gezien dat hij dit tunneltje van schors in dook en heb er op gegokt dat hij er ook weer door terug zou komen. En dat deed hij. Leuke afleiding.

Glanskop

De Glanskop is het meest zeldzame dat we die dag gezien hebben. Met ring, dat wel. Hier zat hij prachtig op een bemost stuk boomstronk op slechts een paar meter. Dit is de hele opname, dus het detail dat zichtbaar is is enorm.

Eekhoorn

Naast de Woelmuis hadden we nog een zoogdier, deze fraaie Eekhoorn die af en toe kwam kijken.

De omstandigheden die dag waren redelijk uitdagend: bewolkt en dus behoorlijk donker. Dat betekent automatisch een groot diafragma, maar tegelijk zoveel mogelijk millimeters. Ik heb een tijd met 300 mm op f/2.8 gewerkt wat ik normaal niet doe omdat de brandpuntsafstand te kort is, maar in een kijkhut gaat het. Wát een fantastisch objectief is het dan. Overigens is bewolking voor fotografie een vloek en een zegen tegelijk. Een vloek omdat er weinig beschikbaar licht is, een zegen omdat het licht mooi diffuus is.
Zodra er iets meer licht kwam heb ik de 1.4x teleconverter ertussen gezet. En bij nog iets meer licht de 2.0x. Gelukkig kan de ISO-waarde zonder veel ruis op te leveren een stuk omhoog. Bij ISO 800 en zelfs 1600 is geen ruisonderdrukking nodig.
Er waren momenten dat het een beetje opentrok zodat ik zelfs heb kunnen experimenteren met teleconverter stacking. Dankzij de opstelling met goede ondersteuning door de schommelkop en nauwkeurig handmatig scherpstellen (AF doet het wel, maar niet snel/nauwkeurig) komen daar heel behoorlijke foto's uit:

Koolmees
@840 mm (300 mm f/2.8 + 2x + 1.4x TC), f/11, 1/ 100e sec., ISO 1600
Ongeveer 100% crop

Dit is ook nog een kleine uitsnede. De absolute scherpte ontbreekt hier, maar het is bruikbaar. Voor scherper resultaat is het beter om geen teleconverters te stacken en na afloop wat meer te croppen. Maar het experiment zelf was ook leuk om uit te voeren.

Ergens in Juni zit ik weer een dag in een boshut is de planning. Dit keer hut 4 waar meer bijzondere soorten waarneembaar zijn. Ik kijk er naar uit.

Bedankt weer voor het lezen,

Robert van Brug