vrijdag 29 maart 2013

CKE 12: Fotoboek Opdracht Dierbaar Persoon

Op 12 oktober 2012 heb ik een artikel geplaatst met uitleg over de opdracht dierbaar persoon. Inmiddels zijn we een paar werkbesprekingen verder en is de opdracht afgerond. Alleen de presentatie van het eindresultaat, een fotoboek, moet nog plaatsvinden.

Maar er is wel een boel gebeurd in de tussentijd. Om te beginnen ben ik van onderwerp veranderd, van Olga (mijn vrouw) naar Eline en Iris (mijn dochters). Ik had al een flinke serie foto's van Olga gemaakt en het was niet slecht maar dit voelde toch beter.
Deze overstap heb ik vrij laat gemaakt, waardoor er nog maar een paar weken over waren van het half jaar dat er voor staat. Ik heb toen bedacht dat ik een hele serie foto's zou maken in het weekend van zoveel mogelijk typerende situaties thuis. Uiteindelijk is dit een periode van 2 weekeinden geworden met de tussenliggende weekdagen.
Omdat er veel binnen gefotografeerd moest worden was flitsen bijna niet te vermijden, maar als ik dat heb gedaan dan met een wat langere sluitertijd (1/30e sec. bijvoorbeeld) en de flitser onderbelicht (1 stop) zodat de sfeer niet kapotgeflitst is. Dat is goed gelukt.
Een ander wapen in de strijd was mijn 50 mm f/1.4-objectief. Deze zeer lichtsterke standaardlens mag volgens de kenners in geen fototas ontbreken. Ik snap nu waarom want ik heb nagenoeg alle opnames hiermee gemaakt, waarvan veel met een groot diafragma (klein f-getal), tot volle tevredenheid: toplens.
Een beperking, naast het zoveel mogelijk gebruiken van 1 prime, was de oriëntatie: ik wilde alle opnames liggend maken. En zo weinig mogelijk nabewerken, dus zorgvuldig de compositie bepalen vooraf en de juiste instellingen gebruiken. Werken met handicap, maar een leuk experiment.

Mijn dochters waren fantastische modellen. Ik heb een keer gezegd dat ik veel foto's van ze ging maken maar dat ze maar net moesten doen alsof ik er niet was. Dat konden ze enorm goed: ze speelden gewoon door. Ik heb me helemaal uit kunnen leven in registraties van hun leven, waarbij ik fotografisch ook nog los kon gaan met vreemde standpunten, beperkte scherptediepte, bewust licht bewogen foto's, etc. Het resultaat was een behoorlijk pak foto's.

Vervolgens zijn we bij de cursus van het CKE een avond aan het uitzoeken geweest welke foto's geschikt waren. Van een aantal onderwerpen bleek ik redelijk veel opnames te hebben en dan zoek je de beste eruit. Sommige foto's sneuvelden omdat het toch wel heel erg gewone kiekjes waren terwijl er ook beter materiaal voor handen was.

Tijdens een volgende cursusavond zijn we toen combinaties aan het maken geweest. Feitelijk knippen en plakken met de foto's en op proef maak je al het fotoalbum. Je kunt dingen uitproberen,  wat werkt en wat niet? Hoeveel op een bladzijde? Welke volgorde?
Een idee van cursusleidster Hanneke sprak mij direct aan: zoek foto's die bij elkaar passen, iedere keer 1 van Eline en 1 van Iris. Logisch gevolg voor mij is dat er 1 foto per bladzijde is gebruikt.
De volgorde is ook zoiets. Het is uiteindelijk een dagindeling geworden in beelden. Beginnend met ontbijt, via spelen, middageten, sport, avondeten, slapen de dag door.
Het maken van combinaties had tot gevolg dat er soms een foto in de selectie kwam die eerder gesneuveld was omdat het een goede tegenfoto was voor een andere. Of er sneuvelde er juist een omdat die op zichzelf staand is.
Uiteindelijk hield ik 36 foto's over, 18 paar. Hiervan heb ik gekeken welke foto links en welke rechts moest in het album. Kijkt er op 1 van beide foto's iemand naar rechts, dan is het mooier om die links in het album te doen, anders kijkt de persoon het boek uit.

De volgende stap is natuurlijk het laten afdrukken door één van de vele afdrukcentrales. Ik had alleen ervaring met Hema (online, niet in de winkel) en dat beviel goed. Maar blijkbaar is er iets veranderd en zijn de lay-flat albums niet meer goed daar en dat wilde ik.

Het maken van een fotoalbum gaat meestal via software van de aanbieder die op de eigen computer geïnstalleerd moet worden. Dit werk over het algemeen prima. Een paar tips:
  • Niet teveel foto's op 1 bladzijde. Minder is meer.
  • Gebruik niet allerlei geinig bedoelde achtergrondjes. En al helemaal niet op alle bladzijden een andere.
  • Tekst bij een foto kan, maar doe het beschaafd, klein lettertype van een normale soort, 12 punts is genoeg. Schrijf niet erbij wat op de foto te zien is, dat is overbodige informatie.
  • Het schutblad (binnenzijde van de kaft) en de bladzijde erna kunnen beter leeg blijven dat is veel mooier.
  • Hetzelfde geldt voor het einde van het boek, ook hier een paar witte bladzijdes.
  • Voor de opdracht heb ik helemaal afgezien van het gebruik van tekst, met uizondering van de voorzijde en de rug van de kaft.
  • Ik heb een fijn zwart kader om alle foto's heengezet.
  • Ik heb alle foto's 1 per bladzijde gebruikt en allemaal precies even groot en met evenveel witte rand er omheen. Dit kijkt heel prettig.

Topfotoalbum.nl werd aangeraden. Het resultaat bevalt mij uitstekend, voor niet al teveel geld, dus een aanrader. Nieuwsgierig naar het resultaat?
Fotoalbum 'Eline en Iris' voorkant

Fotoalbum binnenzijde
 Hier is mooi te zien dat het inderdaad mooi plat ligt als het opengeslagen is. Erg vervelend om een deel van de foto niet te kunnen zien omdat het in het niet makkelijk opengaat.

Fotoalbum vervolg

En zo gaat dat een hele tijd door. Ik kan me goed voorstellen dat over een paar jaar, als mijn dochters inmiddels een stuk ouder zijn, dat het geweldig is om dit als document te hebben en terug te kunnen kijken. En daarvoor maak je een fotoalbum: als aandenken.

Leuke opdracht. En uiteindelijk heb ik hierdoor ook nog overwonnen dat ik het lastig vind om mensen te fotograferen, dus dubbel leerzaam in mijn geval.

Nog 1 opdracht te gaan en dan zit de cursus er alweer op. Wordt vervolgd? Daar kom ik nog op terug.

Bedankt voor het lezen,

Robert van Brug

dinsdag 5 maart 2013

Wat is er mis met die lens?

Sinds enige tijd heb ik de beschikking over een 80-200 mm lens van Nikon. Een oud type weliswaar, maar het is één brok degelijkheid en dit soort lenzen hoort een eeuwigheid mee te gaan.

Maar de resultaten zijn niet geweldig. Ik mis scherpte. Het is niet slecht, maar ook niet goed. Wel is het focusseren snel, maar zonder scherpte is dat alleen niet genoeg. Wat vreemder is: sommige foto's zijn prima, anders zijn zeer matig. Wat is er mis met die lens?

Na fotograferen onder verschillende omstandigheden en van diverse onderwerpen had ik er nog geen vertrouwen in. Tijd voor een test! Ik heb de lens kunnen testen tegen de meest recente opvolger, de AF-S Nikkor 70-200 mm f/2.8G VRII. Deze laatste hoort op alle vlakken beter te zijn, maar niet heel veel beter want ze zijn van dezelfde klasse. Maar 10 jaar optische ontwikkeling zal best verschillen te zien geven, ik ben benieuwd waar die zitten.
Links de nieuwste uitvoering 70-200 mm,
rechts de gedateerde 80-200 mm.

Van een afstand gezien zijn de lenzen bijna identiek: allebei ongeveer even groot, even zwaar, zwart met gouden opschrift. Er zijn wel wat verschillen: zo is de 70-200 iets langer, het bereik is vanaf 70 ipv 80 mm en hij beschikt over Vibration Reduction. En het magische Nano Chrystal Coating. Ook is de lens aanzienlijk stiller dankzij de Silent Wave Motor die de autofocus aandrijft. Tevens is de autofocus altijd handmatig in te stellen, waarbij op de oude er eerst een ring verdraait moet worden om handmatige focus te activeren. De oude lens heeft nog een diafragmaring. Tenslotte is de minimale scherpstelafstand op de 70-200 mm-lens dichterbij dan op de 80-200 mm.

TEST


Voor de test heb ik een camera op statief gezet, lens erop en op 80, 105, 135 en 200 mm foto's gemaakt van een luciferdoosje op 2 meter afstand. In alle gevallen heb ik op f/2.8, f/4, f/5.6, f/8 en f/11 foto's gemaakt. Alle foto's zijn in batch nabewerkt in Photoshop op identieke wijze. Camera ingesteld op ISO 100, Vibration Reduction op de 70-200 uit, want opnamen vanaf statief.
En dan nu de resultaten.

80 mm f/2.8

Vergelijk 80-200 mm (links) en 70-200 mm (rechts)
Op 80 mm f/2.8

Het zal bekend zijn dat zoomlenzen op hun uiterste bereik niet optimaal presteren. 80 mm is voor de nieuwere lens niet het uiterste dus ik verwachte hier een duidelijk verschil te zien. Niets is echter minder waar, de oude lens is scherper op 80 mm, wijd open op f/2.8. Heel opvallend.

Naarmate het diafragma meer geknepen wordt wordt de opname ook scherper. Bij beide lenzen. Op 80 mm wint de oude lens het op scherpte, verrassend.

105 mm f/4



Hier wint de nieuwere 70-200 mm het van de oudere 80-200 mm. Het verschil is niet groot maar het is er wel. Verder zijn de resultaten vergelijkbaar: bij f/2.8 is het beeld zachter = minder scherp en vervolgens wordt het scherper naarmate het diafragma meer geknepen wordt. De 70-200 mm wint deze ronde.

135 mm f/5.6



Op 135 mm een vergelijkbaar beeld als op 105 mm. Ook deze ronde is voor de nieuwere 70-200, maar de verschillen zijn wederom niet groot.
Tot hier vallen de resultaten reuze mee voor de oude 80-200. Heb ik het me verbeeld? Is het onkunde mijnerzijds en is de lens prima? Op naar de

200 mm f/11



Aha, daar zit het probleem! En dit is op f/11, op grotere diafragmawaarden (kleiner f-getal) is het resultaat nog veel erger. Dit verklaart de problemen die ik ervaar met deze lens, want doorgaans gebruik ik deze lens nou net op 200 mm.

Conclusie

De lens is niet meer goed. De vraag is of het gemaakt kan worden. En of dat nog de moeite is, want dergelijke reparaties hebben de neiging erg prijzig te zijn. En de garantie is er na ruim 10 jaar wel vanaf. Wel gigantisch balen. En zonde.

De nieuwere 70-200 gaf geen krimp tijdens de test. Wat ik ook probeerde, hij stelde snel scherp, vrijwel geruisloos. De scherpte is vanaf f/2.8 goed en wordt daarna alleen maar beter. Bij omstandigheden met iets langere sluitertijd is VR erg fijn. En de mogelijkheid om teleconverters te gebruiken ook. Want zowel met een 1.4x als een 2x teleconverter presteert deze lens prima.

Tja, dat wordt sparen :-(

Bedankt voor het lezen,

Robert van Brug