dinsdag 9 juli 2013

Nikon 1 J3 review voor Kieskeurig.nl

Ooit heb ik me bij Kieskeurig.nl aangemeld voor het testen van nieuwe producten. Nooit meer iets van gehoord, tot voor kort: toen kwam er een vraag of ik de Nikon1 J3 wilde testen. Dat wilde ik wel en dan kan ik direct eens meemaken hoe dat in zijn werk gaat.

Nou wil het toeval ik hier al eens een Nikon1 getest heb, een voorganger van deze versie, nl. de J1. Toen was ik behoorlijk positief maar voor mijzelf was het niet echt een optie. Inmiddels zijn we ruim een jaar verder ook twee generaties Nikon 1 J-serie.

Nikon 1 J3 met 10-30mm objectief
Er werd keurig een afspraak gemaakt voor een tijdstip waarop per koerier (!) de camera bezorgd zou worden. Een klein doosje werd afgeleverd met daarin een nieuwe camera, een wireless adapter (waarover later meer) en een brief van Nikon met wat testsuggesties. De testperiode was 2 weken, wat genoeg tijd is om hem eens flink aan de tand te voelen.

Na het opladen van de batterij bleek dat de J3 nog steeds een lekker compact, degelijk aanvoelend apparaat is. De verwisselbare lens maakt het mogelijk om met meer groothoek of juist met meer telebereik te werken. Of, en dat is een vrij recente aanvulling aan het gamma: een zeer lichtsterke (f/1.2!) 32mm lens. Voor ieder wat wils. De meegeleverde standaardzoom van 10-30 mm (omgerekend: 27-81mm efl) biedt voor huis-tuin-en-keukentoepassingen voldoende bereik en lichtsterkte.
Zo compact als het toestel opgeborgen kan worden is hij echter niet klaar voor gebruik, dan moet er eerst nog aan de lens gedraaid worden terwijl een knopje op het objectief ingedrukt wordt gehouden. Maar in vol ornaat is het toestel nog een stukje groter:

Nikon 1 met 10-30 mm, klaar voor gebruik
En dat steek je niet makkelijk in de jaszak, wat mijn belangrijkste bezwaar is tegen compacte systeemcamera's. Maar wat is compact? Als ik dit vergelijk met mijn spiegelreflex is het heel erg compact:

Nikon D600 met 24-85 mm objectief (links) en
Nikon 1 J3 met 10-30 mm objectief (rechts)
Het bereik van de bovenstaande combinaties is vergelijkbaar, maar de Nikon 1 is een stuk draagbaarder.

In twee weken tijd heb ik de camera zo veel mogelijk gebruikt. Ik heb geen test gedaan op ruisprestatie e.d., maar was meer geïnteresseerd hoe hij in het dagelijks gebruik zou bevallen. Hier een overzichtje wat ik er zoal mee heb uitgespookt:

Jullie blogger is een beetje onwennig aan deze kant van de camera...
Direct de eerste avond de camera mee naar een gezellig avondje met vrienden. Nog geen tijd gehad om instellingen te wijzigen, gewoon aanzetten en klikken maar, wat prima lukte.

Iris achter de computer bij regenachtig weer
En veel kiekjes van gezinssituaties gemaakt. Hier bewees de ingebouwde flitser goed werk te leveren in een tegenlicht situatie.

Fotografe Iris in actie
En ook kinderen kunnen er goed mee uit de voeten. Iris heeft er leuk mee kunnen spelen tijdens ons gezamenlijke uitje naar Madurodam. Resultaten?

Het begint te wennen om
op de foto gezet te worden
Enexis Bedrijfsvoeringscentrum
En ook zakelijk heb ik het toestel kunnen gebruiken: er stond voor mij een ronde langs verschillende locaties van mijn werkgever op het programma. Ik heb ruim 100 foto's gemaakt die dag en ze waren bijna allemaal gelukt. Verrassend genoeg past het toestel gewoon in een jaszak, dus het meenemen was geen enkel probleem, ik moet mijn mening bijstellen. Ik had meer foto's willen maken, maar bij 130 opnames, waarvan een aantal met flits) was de accu leeg. Dat valt tegen.

100% elektrisch vervoer
Ook in binnensituaties met beperkt licht (de bus staat in een slecht verlichte loods, geen flits gebruikt) hield de camera stand. Wel had ik de ISO ingesteld op maximaal 800, waarbij er maar heel weinig ruis optreedt.

Nikon wireless mobile adapter WU-1b
Eén van de voorstellen van Nikon om te testen betrof de WU-1b. Als deze in de camera geplugd wordt en een app wordt gedownload op de smartphone of tablet, dan heb je een afstandbediening.

Nikon 1 J3 met WU-1b
Jammer dat deze adapter zo lelijk uitsteekt aan de zijkant van de zo strak ontworpen Nikon 1. Dit ziet er niet uit vind ik, maar erger nog: het zit ook niet heel stevig. Ik vrees dat de adapter op deze manier zoek raakt. Jammer, want hij kost toch zo'n 55 euro. Een veel mooiere oplossing zou natuurlijk zijn om het in te bouwen. Ik begrijp dat daardoor de camera weer duurder wordt, maar dit is ook niet echt een goede oplossing. Het ontwerp vind ik echt een gemiste kans. Maar werkt het?

Droste-effect in de fotografie, het kan.
Ja hoor, het werkt, zeker op de wat kortere afstand. Het is mogelijk om de foto's die op de camera staan te bekijken (wat me alleen zinvol lijkt met een tablet) maar ook om foto's te maken. Nadeel is dat zodra een foto gemaakt is deze eerst draadloos wordt overgezonden naar het bedieningsapparaat. Hierdoor moet er erg lang gewacht worden voordat er weer een foto gemaakt kan worden. Maar het werkt goed, zo goed dat ik gekeken heb of het mogelijk is om kleine vogeltjes van dichtbij vast te leggen. En jawel, hiermee kan het:

Koolmees met gevangen spin, voer voor de hongerige jongen.
Foto gemaakt met WU-1b, camera op statief.
Deze opname biedt een mate van detail die normaal alleen met hele dure telelenzen mogelijk zou zijn.

Samenvattend na twee weken testen:
  1. Door het kleinere formaat is het toch wel veel makkelijker meenemen dan een grote lompe DSLR. Ook het veel lagere gewicht is fijn als je er een tijd mee moet lopen.
  2. De menustructuur van de J3 is verbeterd ten opzichte van de J1. Hierdoor zijn de door mij gezochte PSAM-instellingen snel te vinden. De duurdere V2 biedt deze zelfs op het selectiewiel.
  3. De afstandbediening werkt goed. Het is zeker van toegevoegde waarde dat er beeld bij geleverd wordt zodat er nog beter getimed kan worden. Jammer dat deze WiFi-optie niet ingebouwd zit.
  4. De J3 biedt 14 megapixel, de J1 moest het nog met 10 doen. 
  5. Ik blijf een optische zoeker sterk missen. Dit ligt er waarschijnlijk aan dat ik een DSLR-gebruiker ben. Maar in de volle zon opnames maken vond ik erg lastig. Alleen hierom al zou de V-serie van de Nikon 1 mij meer aanspreken.
  6. Bij voldoende licht maakt de camera prima opnames. Zodra de hoeveelheid licht te erg afneemt moet de ISO fors omhoog wat in veel ruis resulteert. Maar nog altijd minder dan bij een compact camera. 
  7. Het ontwerp is erg prettig. Het blinkt uit in eenvoud met slechts een paar knoppen. Via het menu is vrij eenvoudig en snel meer in te stellen, maar het toestel schrikt niet af zoals een DSLR dat wel doet.
  8. Het toestel voelt erg degelijk aan.
  9. Accu valt tegen: na 130 opnames is hij uitgeput.
  10. Over alle mogelijke testsituaties heen (binnen/buiten, veel/weinig licht, met/zonder flits, etc.) waren verreweg de meeste foto's gelukt en in soms verrassend hoge kwaliteit.
  11. De camera biedt allerlei fancy opties die ik maar heel zijdelings bekeken heb, maar ik zal ze toch kort noemen:
  • Directe beeldaanpassing: pas het beeld 'live' aan (achtergrond vervagen of belichting bijstellen) en pas als het goed is maak je de foto. Dit lijkt me onnodig omdat je het resultaat direct na afloop toch al op de display ziet en je altijd kunt bijstellen voor een volgende foto.
  • Extreme slow motion film. Met enorm veel beelden per seconden filmen en dan sterk vertraagd afspelen. Ik heb de filmfunctie niet geprobeerd.
  • Slimme fotoselectie: de camera maakt 20 beelden, kiest er zelf de 5 beste uit. Zelf kies je dan de allerbeste en de camera verwijderd de rest. Heb ik wel getest, werkt goed.
  • Trage weergave: snel na elkaar maakt de camera 20 beelden die in slow-motion worden weergegeven zodat het beslissende moment eenvoudig geselecteerd kan worden. Handig bij actiesporten en dergelijke. Ook dit lijkt prima te werken.
Ga ik er een aanschaffen? Nee. Als ik snel een fotootje wil nemen dan doe ik dat met mijn smartphone. Zoals honderden miljoenen anderen maak ik daar steeds vaker kiekjes mee. En moet het goed zijn, dan komt de DSLR uit de kast en vind ik formaat en gewicht niet erg. Maar dat is mijn afweging, jij maakt misschien weer een andere. Lees hier meer over de voor- en nadelen van de verschillende type camera.

Oh ja, de review die ik voor Kieskeurig.nl heb geschreven, staat inmiddels online.

Bedankt voor het lezen.

Robert van Brug

zondag 7 juli 2013

Portretfotografie met veel zonlicht

Niveau: gevorderde

Fotograferen met veel zonlicht lijkt eenvoudig: licht genoeg om wat dan ook goed vast te leggen. Toch biedt ook dit genoeg uitdagingen. Ik zal aan de hand van een aantal voorbeelden laten zien wat het probleem is, en dat er met een vrij eenvoudig hulpmiddel veel aan te doen is: de flitser.

De flitser lijkt niet logisch als er al genoeg licht is, maar toch is deze zeer handig. Vergelijk bijvoorbeeld eens de volgende twee foto's:
Links zonder flits, rechts ingeflitst.
Zon komt van de rechterzijkant.

Op beide bovenstaande foto's staat mijn inwonende model: mijn dochter Eline. In beide gevallen komt de zon van rechts. op de linkerfoto creëert dit harde schaduwen. Natuurlijk is dit in Photoshop deels recht te trekken, maar het is vaak makkelijker om de donkere partijen in te flitsen zodat er meer evenwicht in de opname ontstaat.

Nog een voorbeeld, nu met tegenlicht:
Links zonder flits, rechts ingeflitst.
Zon komt van achter.
Portretten in tegenlicht fotograferen levert een mooie lichtrand in het haar op. Maar als het gezicht daardoor heel donker uitvalt is het een gemiste kans. Een beetje inflitsen en het probleem is opgelost.

Tenslotte: zon recht van voren:
Links zonder flits, rechts ingeflitst.
Zon komt recht van voren.
Eline vindt het vervelend om recht tegen de zon in te kijken dus wilde ze hier graag een petje op. Uitstekend idee, want daardoor is er niets meer van haar ogen te zien. Zonder petje had ze erg met haar ogen staan knijpen tegen het zonlicht wat ook niet mooi geweest zou zijn. De flits geeft in ieder geval nog een beetje de ogen weer.

Wat is dan wel de oplossing als er veel zonlicht is, hoe krijg je mooie foto's? Het beste is het onderwerp in de schaduw zetten! Onder een parasol, in de schaduw van een boom of gebouw, als het maar niet vol in de zon is. Bijvoorbeeld zo:

Eline in de schaduw, niet geflitst

Hier klopt de belichting, Eline kan ontspannen (zonder te knijpen) naar de camera kijken. Ze staat hier helemaal in de schaduw van de Kiwi in onze achtertuin.

De professionals doen dit ook. Bij fotoshoots op zonovergoten stranden loopt er iemand met een grote parasol die zorgt dat het keiharde zonlicht niet op het model valt, minimaal moet het gefilterd worden. Zo kan het model breed lachend de lens inkijken.

Ook paparazzi kennen deze truc natuurlijk. Wat dan ook de reden is dat zij hun doelwitten die met breedgerande hoeden op het hoofd langskomen te lijf gaan met camera met flitser: de ogen moeten zichtbaar zijn. Maar niet alleen voor hoofddeksels is dit een oplossing: alle schaduwen worden hierdoor een stuk minder. Hierdoor worden eventueel aanwezige rimpels met flitslicht gevuld en niet met schaduw wat zeer flatterend werkt. De gemiddelde beroemdheid zou hier dan ook blij mee moeten zijn.
Let er maar eens op bij beroemdheden: ook overdag wordt er geflitst dat het een lieve lust is.

Hopelijk hebben jullie iets aan de tip tijdens de a.s. zomervakantie!

Bedankt voor het lezen,

Robert van Brug