woensdag 24 oktober 2012

Macro 5: de buitenstudio

Ik had laatst met Michiel en Nelleke Snijders afgesproken om samen macrofotografie te gaan doen. Moeder en zoon zijn redelijk fanatiek in fotografie maar ook heel enthousiast en gezellig.

Gedrieën zijn we naar het Eckartbos in Eindhoven gereden, spullen uitgepakt en na een paar honderd meter lopen konden we aan de slag. Hun werkwijze voor macrofotografie week nogal af van de mijne, het een is niet beter dan de ander, maar verschillend genoeg om er een artikel aan te wijden.

Ik heb een soort ingebakken afkeer van statieven (had ik zelfs in de auto laten liggen, niet slim in een donker bos), maar ook van flitsen. De familie Snijders dacht daar duidelijk anders over, Michiel voorop.
Michiel in actie, languit op de bosvloer.

Op bovenstaande foto staat naast Michiel en zijn camera ook nog een statief, daarop (!) een flitser met diffusor, met een kabel is de flitser verbonden met de camera. Bovendien heeft Michiel zijn mobiele telefoon als zaklamp ingezet om een schaduwpartij op te lichten. Dit tafereel was voor mij ter plaatse al aanleiding voor een blog. Het zou nooit in mijn hoofd opgekomen zijn om buiten zo'n studiosituatie te gaan bouwen.

De vraag is natuurlijk wat het effect is van al dit materiaal. Michiel was zo vriendelijk om wat resultaten te delen voor dit blog, bedankt! 

Alle foto's hieronder (c) Michiel Snijders. Alle gemaakt met een Canon EOS 40D, 100 mm f/2.8 macro, statief en een 580EX flitser.
f/2.8, ISO 800, 1/50e sec.
Geen flitser gebruikt.
f/4, ISO 800, 1/125e sec.
Geflitst, met -1 1/3e stop belichtingscompensatie op de flitser.

De kleuren op de ingeflitste foto zijn een stuk prettiger. De nabewerkingen zijn van mijn hand en natuurlijk zijn die volkomen gelijk voor beide foto's.

Nog een voorbeeld:
f/4, ISO 800, 1/80e sec. Geflitst vanaf statief.
f/4, ISO 800, 1/100e sec. Geflitst vanaf statief.
Bovendien extra belicht met zaklamp op mobiele telefoon.
Dit is het resultaat van de opstelling op de eerste foto.

Zowel de flits als het zaklampje lijken behoorlijk verschil te maken. Natuurlijk is het zo dat met fotobewerkingssoftware deels hetzelfde resultaat bereikt kan worden, maar dat is toch niet hetzelfde. Hoe beter het beeld bij de opname vastgelegd wordt des te beter het eindresultaat. En macrofotografie leent zich bij uitstek voor het opbouwen van een buitenstudio: de paddenstoelen/bloemen gaan nergens naartoe.

Nou heb ik laatst iemand ontmoet die bij een vogelhut in het bos twee grote softboxen opstelt omdat het er zo donker is en de vogels zijn inmiddels gewend aan het flitsen in het bos, dus ook dát kan. Maar terug naar de paddenstoelen.

Nog een voorbeeld, nu weer een foto van mij, maar wel uit hetzelfde bos:
Nikon D300s + Nikkor 105 mm Micro-Nikkor f/2.8 lens. 
F/11, iso 200, +2 EV belichtingscompensatie, 2.5 seconden, vanaf rijstzak.
Michiel en ik waren beiden verbaasd over elkaars techniek en instellingen en kijkend naar de instellingen zit er ook veel verschil in:
  • wel flitsen tegenover niet flitsen
  • hoge ISO (800) tegenover lage ISO (200)
  • oplichten schaduw of niet
  • groot diafragma (f/4 of f/2.8) tegenover f/11.
  • korte sluitertijd (rond de 1/100e) tegenover lange sluitertijd (2,5 seconde)
Nog maar een resultaat:
Nikon D300s + Nikkor 105 mm Micro-Nikkor f/2.8 lens. 
F/16, iso 200, +2 EV belichtingscompensatie, 2 seconden, vanaf rijstzak.
Fotograferen vanaf statief of rijstzak maakt dat er geen enkele noodzaak is voor korte sluitertijden. Persoonlijk zou ik dan ook niet de instellingen van Michiel gebruiken. Canon heeft bij mijn weten altijd een basis ISO-waarde van 100, die zou ik gebruiken bij dit werk.
Het diafragma zou ik wat verder dichtzetten, om nog wat meer scherptediepte te krijgen. F/4 of 2.8 waarom? Bij f/8 wordt de achtergrond nog steeds onscherp en zien we meer scherp van het onderwerp zelf.
Deze twee gecombineerd resulteert in 32* langere sluitertijd als ik het zo snel goed heb uitgerekend. Maar dat kan prima!

Los daarvan en dat is het belangrijkste punt: een buitenstudio is een prima idee, waarom niet als je die spullen toch hebt? En anders met enkele simpele hulpmiddelen. Neem een spiegel mee om de onderkant van paddenstoelen te kunnen fotograferen. Een klein zaklampje om donkere partijen op te lichten. Een vuilniszak om op te liggen op de vochtige bosgrond. En zo nog alles wat je kunt bedenken dat misschien van pas kan komen. Ik hoor graag het raarste voorwerp dat jij altijd meeneemt bij een fotoshoot. Veel plezier!

Robert van Brug


1 opmerking:

  1. Hoi Robert,
    Ik heb satéstokjes en knijpers in de fototas, en een schaartje, en ik overweeg nog een pincet :-)
    Je moet af en toe een beetje minituinieren!

    Wat ik afgelopen week voor het eerst gebruikt heb is een stuk opgevouwen aluminiumfolie om als reflectieschermpje te gebruiken, een aanrader!
    Ik was echt verrast door het resultaat.

    Iso 800 lijkt mij idd geheel overbodig als je vanaf rijstzak of statief werkt, tenzij je onderwerp fragiel is en wind vangt.

    Groet Loes

    BeantwoordenVerwijderen