zaterdag 6 oktober 2012

Full Frame?

Er zijn veel soorten camera te koop, zoals ik al eens heb beschreven in een artikel. Maar stel dat u besluit tot het aanschaffen van een spiegelreflex (of DSLR), dan bent u er nog niet.

MERK
Allereerste is daar de keuze van het merk. Canon en Nikon, in die volgorde, domineren deze markt al decennia. Ze ontlopen elkaar weinig. Dan weer ligt de een voor, dan de ander. Opvallend dat heel veel fotografen fervent aanhanger van 'hun' merk zijn en 'het andere merk' ook echt niets vinden. Sony komt echter, na overname van Konica-Minolta, opzetten en zet in op halfdoorlatende spiegels. Bovendien gaat Sony investeren in Olympus (500 Miljoen Euro) en er ook mee samenwerken. De overige merken bungelen hier ver achteraan.

FULL FRAME OF APS-C
Maar stel u bent eruit en kiest voor een merk. Of misschien kiest u wel voor een bepaalde techniek en is er maar 1 merk die dat biedt. Of u heeft nog een hele partij objectieven liggen van een merk en zit dus al bijna vast aan dat merk, dat kan ook. Dan nog valt er iets te kiezen, nl.: Full Frame, of crop camera (aps-c).

Een Full Frame camera heeft een beeldsensor van 24 x 36 mm, zoals alle vroegere traditionele fototoestellen dat ook hadden. Een cropfactortoestel heeft de helft van dit oppervlak (Nikon), of nog iets minder (Canon). Heel simpel gezegd is DE doorslaggevende factor voor de kwaliteit van een camera de grootte van de beeldsensor, bigger = better. Dus Full Frame.

En dat klopt: een dergelijke camera gaat beter om met ruis en heeft een hoger dynamisch bereik. Daarnaast zijn ze vaak veel steviger gebouwd (voor de pro's), sneller en voorzien van alle denkbare snufjes.

LENZEN
En duur. Ook zwaarder. En er kan alleen met Full Frame lenzen gewerkt worden. Een dergelijke lens doet het wel op een Crop Camera, maar omgekeerd werkt het niet. En die Full Frame lenzen zijn, u raad het al, veel groter, zwaarder en duurder. Bovendien mist de crop factor! Waar op een Crop Camera een 200 mm lens voldoende is, heeft u voor hetzelfde bereik een 300 mm lens nodig die veel duurder is. Bij telelenzen wordt het hierdoor al snel een heel duur verhaal. Aan de andere kant: ook deze lenzen zijn optisch veel beter, bijna altijd veel lichtsterker en gebouwd voor de eeuwigheid.
Maar lenzen presteren in het midden optimaal en niet aan de randen. Dus als zo'n professionele Full Frame lens op een Crop Camera gezet wordt zal het resultaat optimaal zijn! De Full Frame lenzen die iets betaalbaarder zijn (zoals de 300 mm f/4) zijn hiermee bijzonder geschikt voor een Crop Camera.
Met een Crop Camera is het mogelijk om speciaal voor dat type camera ontworpen lenzen te kopen. Deze zijn vaak lang niet zo goed, maar wel veel lichter, compacter en voordeliger.
Het fotograferen met een Full Frame camera levert een beperktere scherptediepte op. Als bijvoorbeeld een diafragma f/4 wordt gebruikt op een Full Frame, dan moet op een crop camera al f/4 / 1,5 (crop factor) = f/2,67 gebruikt worden om dezelfde mooie beperkte scherptediepte te krijgen. En dat is veel duurder! Ander voordeel op het gebied van lenzen is dat het eenvoudiger is om groothoeklenzen voor een Full Frame te maken.

ANDERE OVERWEGINGEN
Maar heeft Full Frame wel zoveel voordelen? Of zitten fotografen nog steeds vastgeroest in het verleden en is het niet allemaal halleluja? De hogere kwaliteit van Full Frame camera's wordt zoals al opgemerkt veroorzaakt door een veel grotere sensor. Als deze sensor echter wordt overladen met pixels (beeldpunten) dan gelden de voordelen niet meer.
Mijn eigen Nikon D90 (Crop Camera) heeft een sensor met 12,3 megapixels. Als er een sensor wordt ingebouwd die twee keer zo groot is maar meer dan twee keer zoveel beeldpunten heeft (dus 24,6 miljoen) en verder is alles gelijk, dan zal de prestatie minder goed zijn. De zeer professionele D3 van dezelfde generatie is wel Full Frame, maar had evenveel pixels. Die pixels zijn twee keer zo groot en dat levert forse kwaliteitswinst op. De opvolger van de D3, de D4, heeft 16 Megapixel. Bovendien is deze van een nieuwere generatie. De eveneens nieuwe D800(e) heeft 36 Megapixel. Hier is Nikon er blijkbaar in geslaagd om pixels dichter op elkaar te krijgen én tegelijkertijd toch een hogere beeldkwaliteit te krijgen. Opvallend te zien dat de twee keer zo dure D4 aanzienlijk minder beeldpunten heeft, maar wel veel sneller is.

Wat is ideaal? Als je een foto maakt met een camera met meer pixels, zal de foto gedetailleerder zijn. Voor bepaalde vormen van fotografie, zoals landschapsfotografie, maar ook het betere studiowerk, kan het aantal pixels niet hoog genoeg zijn. Maar een hogere pixeldichtheid bepaald ook in hoge mate het detailniveau dat bereikt wordt. Mijn 'oude' D90 doet het dan nog altijd beter dan de ultramoderne high-end D4 die 10 x zo duur is. Tegen de D800 legt hij het echter op alle fronten af.

Overigens was analoog nog niet zo gek, als het in de termen van de moderne digitale camera's wordt uitgedrukt. Niet alleen waren alle spiegelreflexen full frame, maar de resolutie lag rond de 34 megapixel, afhankelijk van lichtgevoeligheid van de film (ISO/ASA/DIN) en het merk van de film. Bij een 6x9 rolfilm uit het midden van de vorige eeuw lag dit rond de 250 megapixel. Werk aan de winkel voor de fabrikanten, we zijn er nog lang niet, op naar de gigapixels.

Voor Canon kunt u 1D-X lezen in plaats van D4 bij Nikon.
De 5D mark III is de tegenhanger van de D800(e) van Nikon, maar met minder megapixels.
De nieuw geïntroduceerde Nikon D600 (reeds leverbaar) en de Canon D6 (rond kerst 2012 leverbaar) zijn een prijsdoorbraak: rond de 2000 euro is er nu een volbeeldsensor toestel.
De ontwikkeling zal nog wel doorgaan in het voordeel van de full frame body's, waardoor een gedroomde D400 van Nikon ijdele hoop kan blijken te zijn. Ook boeiend in dit kader is dat Nikon op zijn website de D300s als professioneel toestel kenmerkt, terwijl de D600 een consumentencamera is.

De keuze voor crop camera of full frame zal afhangen van soort fotografie, persoonlijke voorkeur en budgettaire mogelijkheden. Ga ik om? Naar de winkel rennen voor een D600? Nee, hoe leuk en interessant het ook allemaal is, ik kan nog genoeg verbetering boeken zonder duurdere apparatuur denk ik. Een cursus zal me meer opleveren. Ik ben nog steeds zelf de zwakste schakel in de keten. Maar met sommige zaken begin ik wel tegen de grenzen aan te lopen. Zodra dat op in alle schakels van de keten is wordt het tijd voor een upgrade. En tegen die tijd zijn er nieuwe producten, weer veel beter en hopelijk ook een stuk minder belastend voor het budget.

Tot een volgende keer!

Robert van Brug



















2 opmerkingen:

  1. Een heel verhaal en zeker goed geschreven voor mensen die een keuze moeten gaan maken. Het blijft een moeilijke, maar wel een leuke keuze om over na te denken, wat je wilt. Crop of Full-frame. Hoeveel kan je dragen op je rug aan gewicht, en wat laat het budget toe.

    Groetjes Von

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi Robert,

    Doe mij genoeg budget en ik zou zeker een full frame aanschaffen in combinatie met een 500 4.0. Tja, wishfull thinking. Goed verhaal!

    Groeten, Robert

    BeantwoordenVerwijderen